"Bir roman yazdım. Üç ay, geceli gündüzlü bu romana çalıştım. Dünyada herkes birbirini kandırır, yazar kısmı da kendi kendini kandırır. BaÅŸkalarına söylemeye utansam bile kendi kendime söyleyebilirim. Roman çok güzel oldu. Gazetelerden birine götürdüm.

"Biz telif roman neÅŸretmiyoruz," dediler.

"Bir kere okuyun!"

"Ne gereÄŸi var, halk telif roman sevmiyor."

Bir kitapçıya götürdüm. Daha "Bir romanım var," der demez, "Biz yalnız tercüme romanlar basıyoruz," dedi.

BaÅŸka birine götürdüm. O da, "Tercüme varsa getirin, telif roman satılmıyor," dedi.

Nereye gittimse, hepsi birbirinin aÄŸzına tükürmüÅŸ. Üç ay, ha babam ha, çalışıp büyük ümitlerle yazdığım roman, kimse görmeden cami kapısına bırakılacak günah çocuÄŸu gibi elimde kaldı. O zaman aklıma geldi. Bizim arkadaÅŸlar, kimi Fransızcadan, kimi Almancadan, kimi Ä°ngilizceden, Ä°talyancadan hikâyeler aparıp Johnson’u Ahmet, Martha’yı Fatma yapıyorlar; sonra kendileri yazmış gibi hikâyenin altına imzalarını çakıp dergilere veriyorlar. Ben niye sanki tersini yapmayayım?

Oturdum, romanda ne kadar Türk adı varsa deÄŸiÅŸtirdim. Amerikan ismi koydum. Elime bir yerden de New York’un planını geçirdim. Romandaki yer adları da Amerikan'ca oldu. Åžimdi sıra geldi, romanın yazarına...Mark Obrien diye bir de ortaya Amerikan yazarı çıkardım.

"Yalnız çeviri roman yayımlıyoruz," diye beni tersyüz eden gazeteye romanı götürdüm. "Size Mark Obrien'den çevirdiÄŸim bir roman getirdim," dedim.

"Çok güzel. Kim bu Mark Obrien?"

"Aaa! Bilmiyor musunuz? Ünlü Mark Obrien yahu! Kitapları bütün dünya dillerine çevrildi."

Romanı okuma gereÄŸi bile görmediler; trink paraları sayıp aldılar. Yalnız bana "Yazar ve eseri hakkında bir ÅŸeyler yaz," dediler.

Sarıldım kaleme:

"Mark Obrien'in son ÅŸaheseri: 'Strugglefor Life'

Amerika’yı yerinden oynatan bu eser bir ayda 4 milyon sattı. Bütün dünya dillerine çevrilen bu kıymetli roman, nihayet 'hayat kavgası' adıyla dilimize de çevrilmiÅŸtir."

Mark Obrien efendiye bir de hal tercümesi ÅŸiÅŸirdim, sormayın. 18 çocuklu ailenin en küçük çocuÄŸu. Babası Philadelphia'da bir çiftçi. OÄŸlunu papaz yapmak istiyor. Küçük Mark, daha 14 yaşında ilahiyat profesörünün kaba etine iÄŸne batırıp mektepten kovulmak zekâsını gösteriyor. Tıpkı birçok ünlü Amerikan yazarının hayatı gibi… Balıkçılık yapıyor. Hep bildiÄŸiniz hikâye. Derken 40 yaşında ilk hikâyesini ‘Let Us Kiss’ dergisine gönderiyor. Dili, üslubu o kadar bozuk, anlamsız, saçma ki!

Anlayacağınız, uzun bir hal tercümesi. Bizim roman bir tutunsun. Kitapçılar, "Aman ÅŸu mark Obrien'den bir çeviri de bize yap!" diye peÅŸime düÅŸtüler.

Mark Obrien'den tam 18 roman çevirdim. Daha da ömrüm oldukça çevireceÄŸim. Ä°ÅŸ bununla kalmadı. Hani ünlü polis hafiyesi Jack Lammer var ya. Kitabı herkesin elinde dolaşıyor. Ondan da 6 kitap çevirdim. Son günlerde iÅŸi ilerletmiÅŸtim. Hintçeden, Çinceden bile çeviriyordum.

Bu gidiÅŸle bir zaman gelecek, Amerikan edebiyat tarihini yazacak olanlar, Türkçe romanları okumaya mecbur olacaklar. Benim de artık son umudum, Mark Obrien adıyla, Amerikan edebiyatında yer almak.

Aziz Nesin