Hiç düÅŸündünüz mü, madem KurtuluÅŸ Savaşı’nda sadece Yunanla savaÅŸtık, o halde Mudanya AteÅŸkesi’ni neden Ä°ngilizle Fransızla Ä°talyanla yaptık?
Tam olarak kurtulduÄŸumuz neydi?
1922’de ordularımız Ä°zmir’i alınca vakit kaybetmeden Ä°stanbul’a yöneldik. Malum Ä°stanbul Ä°ngilizlerin elinde.
Bütün ordu Ä°zmit’e yığıldı ve harekat için gün sayıldı derken ateÅŸkes önerdiler. Lozan görüÅŸmeleri baÅŸladı.
Ordumuz Ä°zmit’te beklerken, Lozan süreci 8 ay sürdü. Ä°yi ama neden?
Hangi konuda anlaÅŸamıyorduk? Musul mu? Hayır. Musul 1 ay konuÅŸup geçildi.
Lozan’ın 8 ay sürmesinin 3 sebebi vardı…
1- Yüzyıllarca padiÅŸahlar ”kapitülasyon” adı altında yabancılara öyle imtiyazlar verdi ki gün geldi tepemize çıktılar. Bankalar, iÅŸletmeler, limanlar vs onlarındı.
Ordumuz Voynuklar, Martolozlar, Cerahorlar ismiyle Hristiyan askerlerle doluydu.
Gün geldi Almanlar yönetti. Paralarımızın üzerine Fransızca, Ermenice, Yunanca ibareler kondu.
Devlet dairelerinde onların bayrakları dalgalanıyordu.
Faturalardan istasyon isimlerine her şey onların dilindeydi.
Aynı bugün Suriyelilere tanınan vergi, askerlik gibi ayrıcalıklar o kadar artmıştı ki bir yabancı suç iÅŸlediÄŸinde Osmanlı zabiti onu tutuklayamıyor, kendi konsolosu gelip ilgileniyordu.
Ä°ÅŸte bu rezil düzenin yani kapitülasyonların Lozan’da kaldırılması için ısrar ettik. 8 ay buna direttiler ve sonunda kabul ettiler.
2- BilindiÄŸi üzere Osmanlı ekonomisi çökünce Duyun-u Umumiye kurulmuÅŸ ve yabancılar Osmanlı maliyesine el koymuÅŸtu.
Yabancıların bu egemenliÄŸi bitecek dedik. Yani Türkiye’nin ekonomisi bağımsızdır dedik!
8 ay direttiler ve sonunda kabul ettiler.
3- Gayrimüslim ile Müslümanın anlaÅŸmazlığı bile çözülemiyordu çünkü Osmanlı mahkemelerini tanımıyorlardı. Lozan görüÅŸmelerinde ”idari, adli, hukuki bağımsızlığımızı tanıyacaksınız.” dedik.
Yani Türkiye egemen olacaksa o halde bir yabancı suç iÅŸlediÄŸinde Türk mahkemesinde yargılanacak! dedik.
8 ay Türk yargısını tanımak istemediler ama sonunda kabul ettirdik!
Yani Lozan’da Türkler, yüzyıllarca yabancılar tarafından tanınmayan Türk hukukunu ve egemenliÄŸini yabancılara tanıttılar.
Lozan imzalandığı gün, imtiyazlı olan bütün yabancılar, evlerinden, dükkanlarından, idari kurumlardan yabancı bayraklarını kaldırdılar.
Yabancı gazeteler, ”Türk Zaferi” diye baÅŸlıklar attılar.
Hükümeti düÅŸen Ä°ngiltere eski BaÅŸbakanı Lloyd George, Lozan AnlaÅŸması’nın Ä°ngiltere için bir hezimet olduÄŸunu açıkladı.
Unutmayın, KurtuluÅŸ Savaşı’mız sonunda Ä°ngiliz hükümeti düÅŸtü,
Yunanistan’da ihtilal oldu, Yunan bakanlar Altılar Davası’nda kurÅŸuna dizildi, kral sürgün edildi,
Mısır’daki milliyetçileri ayaklandı,
Hindistan’daki direniÅŸ sertleÅŸti,
İngiltere ve Fransa ilişkileri kopma noktasına geldi
ve Türkiye’nin yeni sınırlarını tüm dünya onayladı.
