Ege ve Akdeniz’in eÅŸsiz koylarında bulunan bu devasa otel ve tesislerin içme/kullanım su bedellerini ise yüzde 75 indirimli ödemeleri Anayasa'nın eÅŸitlik ve adalet ilkelerini zedeler mahiyette
6 Aralık 2012 tarihinde yürürlüÄŸe giren 6360 sayılı Kanun ile köyden mahalleye dönüÅŸen yerlerden alınması gereken emlak vergisi ile Belediyeler Kanunu uyarınca alınması gereken bir kısım vergi, harç ve katılma paylarının 31 Aralık 2022’ye kadar alınmaması saÄŸlanmıştı.
Bu düzenleme ile vergisel kolaylık getirilmesindeki ana amaç mahalleye dönüÅŸen köylerin belediye hizmetlerinden tam olarak yararlanamayacakları için 31 Aralık 2022’ye kadar belediye gelirlerin den feragat edilmesiydi. O dönem ve kısıtlı süre için oldukça makul bir gerekçeydi bu.
Alın(a)mayan bu vergi ve harçlar ÅŸunlardır; emlak vergisi, eÄŸlence vergisi, haberleÅŸme vergisi, elektrik ve hava gazı tüketim vergisi, yangın sigortası vergisi, çevre temizlik vergisi, iÅŸgal harcı, tatil günlerinde çalışma ruhsatı harcı, kaynak suları harcı, tellallık harcı, hayvan kesimi muayene ve denetleme harcı, ölçü ve tartı aletleri muayene harcı, bina inÅŸaat harcı, kayıt ve suret harcı, altyapı kazı izin harcı, imar ile ilgili harçlar, iÅŸyeri açma izin harcı, muayene, ruhsat ve rapor harcı, saÄŸlık belgesi harcı ve harcamalara katılma paylarından oluÅŸmaktadır.
Ayrıca bu yerlerde içme ve kullanma suyu tarifesi de diÄŸer yerlerde belirlenen tarifenin dörtte biri oranında alınacaktı. Yani 100 TL’lik su kullanım faturası bu yerlerde 25 TL olarak ödenecekti. Böylece bu yerlere büyük oteller ve iÅŸ yerleri vs kurulacak ve 2022 yılı sonuna kadar da mis gibi bu vergi ve harçlar ödenmeyecekti. Nitekim de öyle oldu….
Belediyeler bu maddeye göre bütçelerini yaptılar ama…
Bu yüzden Belediyeler 2023 yılı bütçelerini hazırlarken bu bölgelerden tahsil edecekleri vergi, harç ve katılma paylarını da bütçe hesaplarına dahil ettiler. O gelirlerin halk yararına nerelerde kullanacakları konusunda bütçelerinin gider/harcama kısmında da belirlemeler yaptılar.
Çünkü bu yerlerden vergi alınmamasına iliÅŸkin uygulama 31 Aralık 2022 tarihinde sona erecekti.
Ancak gel gör ki af kanunu olarak bilinen Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda DeÄŸiÅŸiklik Yapılmasına Dair Kanun teklifinin 22’nci maddesi ile (ilk halinde 22’nci maddede teklif edilmiÅŸti) 31 Aralık 2022’de uygulama süresi sona eren bu düzenlemenin 31 Aralık 2025’e kadar uzatılması teklif edildi. Yani bu konumda olan otel ve tesisler üç yıl daha bu vergisel kolaylıktan yararlanılsın istendi. Bunun böyle olmamasını iki kez yazdım.
Ama 7440 sayılı Kanun bu maddeyi esas haliyle aynen koruyarak 12 Mart 2023 tarihli Resmi Gazete’de (Link için tıklayın) yayımlanarak aynı gün yürürlüÄŸe girdi.
7440 sayılı Kanun m.23 ise aynen ÅŸu ÅŸekildedir “12/11/2012 tarihli ve 6360 sayılı On Dört Ä°lde BüyükÅŸehir Belediyesi ve Yirmi Yedi Ä°lçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde DeÄŸiÅŸiklik Yapılmasına Dair Kanunun geçici 1 inci maddesinin onbeÅŸinci ve yirmidokuzuncu fıkralarında yer alan “31/12/2022” ibareleri “31/12/2025” ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸtir.”
Ve dolayısıyla özellikle muhalefetin elinde olan Ege ve Akdeniz’in bu eÅŸsiz koylarının bulunduÄŸu belediyeler bu gelirden mahrum bırakılmış oldu.
Bu yerlerde bulunan bir belediyenin kendine baÄŸlı bu bölgelerden 2023 yılında almayı planladığı gelir yaklaşık olarak 150-300 milyon TL civarındadır. ÖrneÄŸin Bodrum Belediyesi kendi belediye sınırları içinde olan bu bölgelerden 2023 yılı için 250 milyon TL gelir tahsil etmeyi hedeflemekteydi. Hatta 2022 yılında 2023 yılı bütçesini de bu tutarda gelir hedefine göre yaptı.
Bu ölçekteki baÅŸka belediyelerin de yaklaşık aynı miktarda gelir tahsil etme hedefinin olduÄŸu düÅŸünüldüÄŸünde YürürlüÄŸe giren bu madde ile belediyeler bu gelirlerden mahrum kalacaktır. Ve daha önemlisi belediyelerin mahrum kalacakları bu geliri nasıl telafi edecekleri konusunda bir planları da bulunmamaktadır. Yani bu maddenin yürürlüÄŸe girmesiyle birlikte belediyelerin bütçe açığı kaçınılmaz oldu.
Bodrum, Datça, ÇeÅŸme, KaÅŸ ve doÄŸası müthiÅŸ bu bölgelerin bakir alanlarına kurulan devasa otel ve tesisler bir üç yıl daha hem yukarıda saydığım vergileri ödemeyecek hem de kullanılan suyu yüzde 75 eksik ödeyecekler. Ne âlâ memleket ama…
Bu bölgedeki tesislerin sahipleri ve iÅŸletmecileri kim?
BahsettiÄŸim bu bölgelerde kurulan otel ve tesislerin sahiplerinin ve iÅŸletmecilerinin kim olduklarını araÅŸtırmakta fayda var kanısındayım. Çünkü alenen hiçbir geçerli gerekçesi olmadan bu bölgelerde bir lahmacun bir ayrana 500 TL fiyat koyan, yemek masalarından binlerce TL hesap alan ve milyonlarca dolar kazanan bu tesislere vergisel kolaylık saÄŸlayıp bir de yine hiçbir geçerli gerekçesi olmadan bunların süresini uzatmak vergi teorisiyle açıklanamamaktadır.
Olsa olsa bunun altında politik nedenler vardır.
Sorun ÅŸu
Köyden mahalleye dönüÅŸen her yer bu kolaylıktan yararlandı. Bu uygulamanın uzaması gelir yönünden nispeten düÅŸük olan bölgeler için elbette önem arz etmektedir. Ancak bu yerler için zaten BüyükÅŸehir Belediyesi Kanunu’na 16 Ekim 2020’de Ek madde 3 eklenerek onların bu vergisel kolaylıklardan yaralanması saÄŸlanmıştı. Yani küçük esnaf ve iÅŸletmeler kırsal bölgelerde vergisel kolaylıklara zaten sahiplerdi.
Lakin özellikle Ege ve Akdeniz’in eÅŸsiz koylarında bulunan bu devasa otel ve tesislerin emlak vergisi ile Belediye Gelirleri Kanunu kapsamındaki vergi ve harçlarını hiç ödememeleri ve içme/kullanım su bedellerini ise yüzde 75 indirimli ödemeleri Anayasa'nın vergide eÅŸitlik ve adalet ilkelerini zedeler mahiyettedir.
face'ten alınmıştır
