KAMU İKTİSADİ TEÅžEBBÜSLERİ

Åžahabettin KÜÇÜKYAZICI

Merkez Bankası'nın para holitikaları çerçevesinde faiz indirime kararı sonrası Türk Lirası hızla deÄŸer kaybetmektedir..

Son olarak PerÅŸembe günü,  Merkez Bankası Para Politikaları Kurulu, 100 baz puan faiz indirimi kararı aldı. Bunun ardından dolar hızla yükseldi ve 11 TL seviyelerinde seyretmeye baÅŸladı. Bu duruma  baÅŸta muhalefet partileri olmak üzere, toplumun pek çok kesiminden tepkiler yükselmektedir.

Bazı siyasiler, "Ülkenin yer altı ve yer üstü zenginliklerini; iÅŸçilerin, çiftçilerin alın terini yabancılar bedava alabilsinler diye, Hükümet TL’nin deÄŸerini bilerek düÅŸürdüÄŸünü” dahi iddia etmektedirler. Bundan maksadın, “ Yirmi yıldır yapılmakta olduÄŸu gibi, ülkeye biraz döviz girmesini saÄŸlamak” olduÄŸu ileri sürülmektedir.

Halbuki, Türk Ulusu KurtuluÅŸ savaşımızla tüm dünyanın hayranlığını kazanmıştır. Büyük Önder Atatürk, Cumhuriyetin kurulmasından sonra da yaptığı devrimler ve iktisadi baÅŸarılarla dünyaya örnek  bir İktisadi Zafer de kazanmamızı da saÄŸlayabilmiÅŸtir. .

Fabrika üstüne fabrikalar açarak, güçlü bir ekonominin temellerini de atmıştır.

KAMU İSTİSADİ TEÅžEBBÜSLERİ

Temeli Atatürk döneminde atılmış olan, Kamu İktisadi TeÅŸebbüsleri, 1980 yılına kadar varlığını ve faaliyetini sürdürmüÅŸ, bu tarihten itibaren  artık ABD’nin hedef tahtasındadır.

Süleyman Demirel BaÅŸbakan, Turgut Özal MüsteÅŸarıdır.  Türkiye;

“…KİT’lerle ilgili ilk hukuki düzenleme 1938 yılında yapılmış ve bu tarihten 1983 yılına kadar yapılan tanımlarda KİT’lerin kapsamı geniÅŸletilerek mevzuat geliÅŸtirilmiÅŸtir. Bu baÄŸlamda KİT’leri düzenleyen 1938 tarihli 3460 sayılı kanunda “sermayesinin tamamı devlete ait olan kuruluÅŸlar olarak tanımlanırken, 1964 yılında çıkarılan 440 sayılı yasa ile “sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait olan kuruluÅŸlar da İktisadi  Devlet TeÅŸekkülü statüsüne alınmıştır.1980’li yıllarla beraber neo-liberal politikalar  uygulamaya karar vermiÅŸ ve bu politikalar ilk olarak, KİT’ler üzerinde etkilerini “özelleÅŸtirme” uygulamaları olarak göstermiÅŸtir. Bu süreç içerisinde KİT’ler tarafından yerine getirilen kamu hizmetlerinin alanının daraltıldığı yada ortadan kaldırıldığı görülmektedir.

Bu kararlar, hem ekonomik hem de sosyal alanda, Atatürk döneminde yapılanların yok edilmesinin baÅŸlangıcı olmuÅŸtur. Ekonomik alanda atılan  yanlış adımlar, giderek  Ülkemizi zayıflatmış, tarımda, hayvancılıkta, madencilik ve enerjide kendi ihtiyacımızı karşılayamaz hale gelmemize neden olmuÅŸtur.

O tarihe kadar, Kamu İktisadi TeÅŸebbüsleri Türkiye Ekonomisinde lokomotif görevi üstlenmiÅŸlerdir.

Son zamanlarda, Devlet Planlama TeÅŸkilatı, Hesap Uzmanlar Kurulu baÅŸta olmak üzere, pek çok Bakanlık TeftiÅŸ Kurulu kaldırılmış veya iÅŸlevsiz duruma getirilmiÅŸ olmakla kamuda yeni bir döneme girilmiÅŸtir.

KİT’lerde neo-liberal politikalar doÄŸrultusunda yaÅŸanan dönüÅŸüm iki basamakta gerçekleÅŸtirilmiÅŸtir. Birinci basamakta, “kuralsızlaÅŸtırma” 3 ile, 1983 tarihinde 60 sayılı KHK’nın getirdiÄŸi düzenlemeyle birlikte, KİT’ler tarafından görülen kamu hizmetleri parçalanarak piyasa mekanizmasının iÅŸleyiÅŸine terk edilmiÅŸ; ikinci basamakta ise 1986 tarihinde çıkarılan 3291 sayılı kanunla birlikte “özelleÅŸtirme” 4 mekanizmasıyla, mülkiyetin devredilmesi suretiyle, KİT’ler tarafından görülen kamu hizmetleri özel sektöre bırakılmıştır. KİT’lerde neo-liberal politikalar doÄŸrultusunda ilk kırılma, 1983 yılında düzenlenen 60 sayılı KHK tarafından, kuralsızlaÅŸtırma ile gerçekleÅŸtirilmiÅŸtir. 60 sayılı KHK ile, kamu sektörü alanında, kamu yararı ve sosyal faydayı gerçekleÅŸtirmek için yerine getirilen kamu hizmetlerinde ikili ayrıma gidilerek; bir kısım kamu hizmetleri, kamu sektöründe piyasa mekanizmasının iÅŸleyiÅŸine terk edilirken, bir kısım kamu hizmetlerinde kamusal mekanizma kullanılmaya devam edilmiÅŸtir.

* 2017 yılında 3.2 milyon, 2018'de ise 3.5 milyon ve her birinde ortalama 3.5 kiÅŸinin yaÅŸadığı ‘hane' sosyal destek aldığı bilinmektedir.

* 2020 yılında 99 bin 588 esnaf dükkanını, 40 bin 735 iÅŸletme sahibi de ÅŸirketini kapattığı ifade edilmektedir.Satılanlar, Türkiye Cumhuriyeti'nin,  yani bizim malımız, mülkümüzdür. Liste haline getirildiÄŸinde uzunluÄŸu metrelerle ifade edilebilecek, satılanların kamu iÅŸletmeleri ve mallarının bedelleri ile Ülkemizin, halkımızın refahında bir artış da saÄŸlanmamıştır. Haraç-mezat satılan kuruluÅŸlar, çoÄŸu kez mevcut mal varlıklarından daha ucuz bedellerle alıcılarına teslim edilmiÅŸler, sonucunda satışın hiçbir yararı olmadığı gibi,  Devletimizin dış ve iç borçları katlanarak artmış bulunmaktadır.

* iÅŸçimiz, dünyanın en ucuz iÅŸçileri arasında yer almaktadır.

* Halkımız yoksullaÅŸmaktadır. 2019 yılında Türkiye'de yaÅŸayanların yüzde 34'ü ‘devlet yardımı' aldığg bilinmektedir.

* İşsizlik sürekli artmakta,  2021 Temmuz ayında 8 milyon 421 rakamına ulaÅŸtığı ileri sürülmektedir.

* 2020'de elektrik faturasını ödeyemeyen yoksul ailelere 1.7 milyar lira elektrik faturası yardımı yapılmıştır.

* Kirasını bile ödeyemeyen ailelere milyonlarca lira kira yardımı yapımaktadır.

* İhtiyaç sahiplerine 1 milyar lira yardım yapılmıştır.

* YaÅŸlı ve engelli 1.5 milyon ihtiyaç sahibine 10 milyar lira yardım yapılmış, ancak sorun çözülememiÅŸtir.

* Yardım almayan, emekli maaşı ile kavrulan bazı yaÅŸlı emekliler TV kameralarına, geçinemedilerini, hayat pahalılığı olduÄŸunu söylemekttedirler.

* Marketlerde yeni yeni köÅŸeler oluÅŸtuÄŸu ifade edilmektedir. Çürük, çarık, ezik mallar bölümü! Utangaç müÅŸterileri her geçen gün arttığı söylenmektedir.

* Bu ülkenin namusudur Türk Lirası… Ancak Merkez Bankası faiz politikaları nedeniyle, 1 euro 12 lirayı, 1 dolar 11 lirayı, 1 gram altın 600 lirayı aÅŸmış, yeni rekorlar beklenmektedir.!

Bizi idare edenlerin gözleri önünde  fukaralaÅŸmamıza raÄŸmen, Onlar  ‘baÅŸka dünyalarda yaşıyormuÅŸ gibi' yapmakta, deÄŸiÅŸik açılardan ilginç yorumlar yapmaktadırlar.

Kamu oyu araÅŸtırması yapmakta olan kuruluÅŸlar da farklı sonuçlar ilan etmektedir. Kamuoyu araÅŸtırma ÅŸirketlerinin anket sonuçlarına göre, son zamanlarda;

20 yıldır iktidarı elinde tutan ve ülkemizi refaha kavuÅŸturduÄŸunu ileri süren partinin oyları, ‘bugün seçim olsa' sorusu karşısında gün gün düÅŸüyormuÅŸ, iktidar partisi eriyormuÅŸ.

Bunların gerçek durumu yansıtmadığı düÅŸünülmektedir…

Kaç çıkmış mesela en son ankette oran? Yüzde 31.7!

Bu ne biliyor musunuz? AKP'nin 2002'de ahalimizden yüzde 34.3 oy alıp iktidarın ve memleketin sahibi olduÄŸu orandan sadece yüzde 2.6 daha az oy demektir.

Bu ne biliyor musunuz? Türkiye'de ancak devlet yardımı ile yaÅŸayan yüzde 34'lük kesimden sadece ve sadece yüzde 2.3 daha az bir oran. Yani? 2002'de iktidara taşıyanların yüzde 31.7'si hala AKP'den memnun! topu topu yüzde 2.6'sının canı yanmış!

O zaman, bir 20 yıl daha durmak yok memnuniyete devam edebileceÄŸine inanmaktadır bazı siyasetçiler.

SATILAN KAMU İSTİSADİ TEÅžEBBÜSLERİ:

“KİT’lerde 1980 tarihinden sonra yaÅŸanan dönüÅŸüm sürecinde ikinci kırılma “özelleÅŸtirme ile gerçekleÅŸtirilmiÅŸtir. ÖzelleÅŸtirmenin alt yapısı 1983 tarihli 60 sayılı KHK ile hazırlanmıştır. ÖzelleÅŸtirme konusunda mevzuattaki ilk düzenleme 1984 tarihinde çıkarılan 2983 sayılı “Tasarrufların TeÅŸviki ve Kamu Yatırımlarının Hızlandırılması Hakkında Kanun” ile gerçekleÅŸtirilmiÅŸtir.1984 yılında 233 sayılı KHK ile 60 sayılı KHK’ya benzer düzenlemeler getirilmiÅŸtir.”

Bu ve benzeri düzenlemelere dayanılarak,  satılan kamu mallarının listesi aÅŸağıya çıkarılmıştır: ,

PaÅŸabahçe, EreÄŸli Demir Çelik, İskenderun Demir Çelik, ASELSAN hisseleri, HAVELSAN hisseleri, ETİ Holding, PETKİM, TÜPRAÅž, Sakarya Tank Palet, BURSAGAZ, ESGAZ, EÜAÅž Ahlat Akarsu Santrali, TEDAÅž BaÅŸkent Elektrik, Ünye Çimento, Türkiye Gübre Sanayi, TEKEL Alkollü İçkiler, İstanbul Sigara Fabrikası, Kıbrıs Türk Tütün, Merinos Hali, SeydiÅŸehir Eti Alüminyum, Mazıdağı Fosfat Tesisleri, Hekimhan Demir Madeni, Güney Ege Linyit, Ayvalık Tuz İşletmeleri, Çankırı Kaya Tuzlası, Et Balık Samsun SoÄŸuk Hava, Sümer Holding, YeÅŸilova Halı Yün İplik, Manisa Pamuklu Mensucat, Beykoz Deri ve Kundura, Manisa Et-Tavuk Kombinası, Kütahya Åžeker Fabrikası, OYAKBANK, Sınai Kalkınma Bankası, Yapı Kredi Bankası, Sabiha Gökçen Havalimanı, SEKA, THY-USAÅž hisseleri, Türk Telekom, AyCell, Araç Muayene İstasyonu, Ray Sigorta, BaÅŸak Sigorta, İskenderun Limanı, SÜTAÅž Malatya, OrtadoÄŸu Teknopark, İstanbul İmar, TCDD Mersin Limanı, Büyük Efes Oteli, SEKA'nın fabrika ve tesisleri, BaÅŸkent DoÄŸalgaz Dağıtım, Koç Holding hisseleri, THY lojmanları, Trakya Cam ve Anadolu Cam, KTHY hisseleri, TOFAÅž hisseleri, ÇELBOR, TAKSAN, Oymapınar Barajı, Antalya Limanı, GERKONSAN, DİTAÅž, TÜMOSAN, OrtadoÄŸu Teknopark, Sakarya Traktör İşletmesi, HEKTAÅž, Büyük Ankara Oteli, Büyük Tarabya Oteli, Kızılay Emek İşhanı, KuÅŸadası Tatil Köyü, İstanbul Hilton, Çelik Palas Oteli, Erciyes Sosyal Tesisleri, Ataköy Otelcilik, Ataköy Marina, Yeditepe Beynelmilel Otelcilik, OYAK İnÅŸaat hisseleri, MEYBUZ, ARÇELİK hisseleri, ASPİLSAN Askeri Pil Sanayi, TKİ'ye ait maden ruhsatları, Cam ve Çimento Sanayi, Soda Sanayi ve Metal, BUMAS, ERYAÄž, İstanbul İmar, SÜTAÅž hisseleri, Tercan İşletmesi makineleri ve Gemlik, Samsun, İstanbul ve Kütahya fabrikaları, İstanbul Satın Alma MüdürlüÄŸü Binası, Åžanlıurfa, TekirdaÄŸ, Fatsa depoları, TEKEL Alkollü İçki Sanayi, Adana, Tokat, Bitlik, Malatya, Samsun-Ballıca Sigara Fabrikaları, Ambalaj Fabrikası MüdürlüÄŸü Ankara BaÅŸmüdürlük Binası (ikiz kuleler)…

Bodrum tesisleri ve taşınmazları, Gemlik Suni İplik taşınmazları, İnegöl Kibrit Fabrikası, İstanbul Tütün Mamulleri, Kastamonu Jüt İpliÄŸi makine ve teçhizatları, TEKA, Sigara San. İşletmesi'ne ait puro marka ve varlıkları, İzmir Yaprak Tütün İşletmesi makine teçhizatları, Çamaltı, Tuzluca Tuzlası, YavÅŸan Tuzlası, Kağızman Tuzlası, Kaldırım Tuzlası, Kayacık Tuzlası, Kristal Tuz İşletmesi, Sekili Tuzlası, SÜMER Holding, Adıyaman, Bakırköy, Diyarbakır, Malatya, Sarıkamış ve TÜMOSAN iÅŸletmesi, Sarıkamış Ayakkabı, Çanakkale Sentetik Deri, Akdeniz İşletmesinin makine ve teçhizatları, Merinos İşletmesi makine ve teçhizatları, Adapazarı Åžeker Fabrikası, Amasya Åžeker Fabrikası, Et ve Balık Üretim, Mersin SoÄŸuk Hava Depoları…

Akyazı, Anamur, Bayburt, Berdan, Besni, Bozkır Bozüyük, Bozyazı, Bünyan, BüyükkızoÄŸlu, Carrah, ÇaÄŸ, Çamardı, ÇemiÅŸgezek, DeÄŸirmendere, Derinçay, Dere, Dereköy, Derme, Durucasu, Engil, ErciÅŸ, Erykenek, Ermenek, Esendal, Finike, Girlevik, Göksu, Hendek, HoÅŸap, İvriz, Karaçay, Karaköy, Kayadibi, Kayaköy, Kernek, Kısık ve Kiti, Kovada 1 ve Kovada 2, Koyulhisar, Kuzuculu, Malazgirt, Otluca, Pınarbaşı, Sızır, Silifke, Sönmez, Suuçtu, Telek, Uludere, Visera ile Zeyne santralleri…

Hamitabat elektrik üretim, ÇatalaÄŸzı, Kangal, Kemerköy, Kemerköy liman sahası, Orhaneli, Seyitömer, Soma, Tunçbilek, YataÄŸan, Yeniköy termik santralleri…

Elektrik Üretim A.Åž., Akdeniz Elektrik, ARAS Elektrik, BaÅŸkent Elektrik, BoÄŸaziçi Elektrik, Çamlıbel Elektrik, Çoruh Elektrik, Dicle Elektrik, Fırat Elektrik, Gediz Elektrik, İstanbul Anadolu Yakası Elektrik, Meram Elektrik, Osmangazi Elektrik, Sakarya Elektrik, Toroslar Elektrik, Trakya Elektrik, UludaÄŸ Elektrik, Vangölü Elektrik, YeÅŸilırmak Elektrik dağıtım ÅŸirketleri…

İş Bankası hisseleri, Halk Bankası hisseleri, ETİ Holding: MazıdaÄŸ Fosfat, DivriÄŸ Demir Madeni, Alümina Madeni, Bursa Linyitleri iÅŸletmesi, ETİ Bakır, ETİ Elektro Metalurji, ETİ GümüÅŸ, ETİ Krom, Çayeli Bakır iÅŸletmesi, Karadeniz Bakır, Samsun İşletmesi, Murgul İşletmesi, Giresun'da 2 büyük maden ruhsatı, Murgul Hidroelektrik Santrali, Samsun'daki taşınmazlar ve maden ruhsatları, TaÅŸucu Tersane Alanı, Afyon, Aksu, Balıkesir, Kastamonu AkkuÅŸ, Çaycuma ve Karacasu İşletmeleri, Ankara Alım Satım MüdürlüÄŸü binası, Ardanuç İşletmesi varlıkları, YİBİTAÅž Torba İşletmesi…

İskenderun Limanı, Derince Limanı, TaÅŸucu Limanı, İskenderun İsdemir Limanı, EreÄŸli Erdemir Limanı, Türkiye uduysanız, bir çocuÄŸun miniDenizcilik İşletmesi'ne ait 9 gemi, ÇeÅŸme Limanı, Trabzon Limanı, Deniz Nakliyat T.A.Åž.'ye ait 3 tanker, Dikili Limanı, Fenerbahçe-Kalamış Yat Limanı, KuÅŸadası Limanı, Ankara Feribotu, Samsun Feribotu, Karadeniz Gemisi, Nakliyat İnÅŸaat Turizm İhracat Pazarlama A.Åž., Salıpazarı Liman Sahası, Turan Emeksiz yolcu gemisi, Yakıt 2 Gemisi, SSK eczaneleri, Köy Hizmetleri, REYTEK…

BU GÜNLERDE, DEÄžERLİ KAMU ARAZİLERİ SATIÅž İLANLARI ÇIKYOR.

Hepsini okuduysanız, bir çocuÄŸun minicik avuçlarına dolan suyun akıp gitmesini izleyip ÅŸaÅŸkınlıkla bakakaldığı anı yaÅŸamış olmalısınız.

Avuçlarımızdaydı bütün bunlar, gözlerimizin önünde parmak aralarımızdan kayıp gitti sonra!

Memnunlara not: Önümüzdeki 20 yılda Türkiye Cumhuriyeti'nin satacak baÅŸka malı mülkü kalmadı.

Taliban hariç dünya ile papaz haldeyiz. Hazinemiz ekside, parasını ödediÄŸimiz savaÅŸ uçaklarını alamıyoruz. ABD destekli Yunanistan, Suriye topraklarında faaliyet gösteren, YPG hızla modern silahlara donatılmaktadır.