APTALLIĞIN TEMEL YASALARI

Aptallığın Temel Yasaları

Oktay ÖNDERER

Linkedin Sayfasından alınmıştır

İtalyan akademisyen ve iktisat tarihçisi Carlo Maria Cipolla’ya göre tarihe yön veren olaylar, büyük oranda aptallar tarafından yönetiliyor. Bu görüşten yola çıkan Cipolla aptallığı markajına alıyor ve aptallığın yasaları olduğunu iddia ediyor. İktisat tarihi üzerine mizahi bir dil kullanarak yazdığı denemeleriyle bilinen Cipolla, “Neşeli Öyküler” ismiyle Türkçe’ye çevrilen kitabında Aptallığın 5 Temel Yasası’nı şöyle açıklıyor:

- İnsanlar, etraflarındaki aptalların sayısını tahmin ederken hep iyi niyetli olmaya çalışır. Ancak neticede insan, tahmin ettiğinden çok daha fazla sayıda aptalla çevrilidir. Cipolla’ya göre aslında aptalların oranı her toplumda aynıdır. Sizin, eğitim düzeyine, mesleğine bakarak akıllı ve rasyonel zannettiğiniz insanlar bir zaman gelir ki aptallıklarını birdenbire gün yüzüne çıkarır.
- Aptallık sınıf ya da karakter ayırt etmez. Herhangi bir insanın aptal olup olmaması, cinsiyetinden, eğitim düzeyinden, etnik kimliğinden, dininden, fiziksel görünüşünden, varlık durumundan bağımsızdır. Dünyadaki erkek nüfusun arasında şüphesiz ki aptallar vardır. Ya da örneğin üniversite mezunlarının arasında hiç aptal olmadığını iddia edemeyiz. Bütün coğrafyalarda aptal insanlar yaşar. Aslında Cipolla’ya göre her bir sosyal ya da kültürel gruptaki aptal insanların oranı sabittir. Yani aptallık, bütün insan topluluklarında sabit kalan bir değişken olarak öne çıkar. Aptal insanların sayısını bilmek mümkün değildir ama onlar vardır ve her yerdedirler.
- Cipolla, aptalların, hiçbir kazanç elde etmeden ve hatta çoğu zaman kendilerine zarar vererek başka insan ya da insanların da zarara uğramasına sebep olmasını, aptallığın altın kuralı olarak tanımlar. Aptal insanın herhangi bir zarar verme planı yoktur. Belirli bir programa göre hareket etmez. Herhangi bir yerde ve herhangi bir zamanda birinin aptallığıyla taciz edilebilirsiniz. Aptal bir insanın size sorun çıkarmasına rasyonel bir açıklama getiremezsiniz.
(Cipolla’ya göre insanlar dörde ayrılır: Saflar, zekiler, haydutlar ve aptallar.
Kendilerine zarar verirken başkalarına yarar sağlayan saflar,
Hem kendine, hem de başkalarına yarar sağlayan zekiler,
Kendilerine yarar sağlarken başkalarına zarar veren haydutlar,
Kendilerine herhangi bir yarar sağlamadan, hatta bazen kendilerini zarara uğratarak başkalarına zarar veren aptallar.)
- Aptal olmayan insanlar aptal insanların zarar verme kapasitelerini dikkate değer görmezler ancak bu büyük bir yanılgıdır. Aptal insanlarla bir araya gelinen her ortam kendi içinde büyük risk barındırır. Aptallara iletişim ya da herhangi bir şekilde ilişki içinde olmak, aptal olmayan insanlar için her koşulda hatadır. Ve bu hatanın bedeli ağır olabilir.

- Cipolla aptalların, insan türleri arasında en tehlikelisi olduğunu savunur. Hatta onların, haydutlardan bile çok daha tehlikeli olduğunu iddia eder. Bunun nedeni aptalların genel olarak “tahmin edilemez” insanlar olmalarıdır aslında. Bir safın, zekinin ya da haydudun nasıl davranacağını kestiremezsiniz.

# google.com

#şahabettin

Yapılan Yorumlar