Bruksizm, dişlerin kenetlenmesi, birbirine sürtülmesi (gıcırdatma) veya çenenin ileri derecede sıkılması şeklinde görülen tekrarlayan çene kası aktivitesidir. Yani kişinin kendisi fark etmese bile yanında yatan kişi onun uykuda dişlerini gıcırdattığını söyler. Dişleri sıkmak, dişleri gıcırdatmak genellikle kaygılı veya stresli kişilerde görülür. Gün boyu stres yaşayan kişi gece olunda uykuda dişlerini sıkar veya gıcırdatır.
Genellikle uyku esnasında görüldüğünden ‘’uyku ilişkili bruksizm’’ de denir. Uyanıklık anında da bruksizm görülür ancak bu genellikle sendromik hastalarda görülür.
Bruksizim çocukluk çağında oldukça sıktır ve çocukların %15- 40 ‘ını etkiler. Yaşla birliklte azalır ve erişkin çağda %8-10 seviyesine geriler. Cinsiyetler arası fark saptanmamıştır.
Bruksizim için ana risk Uyku Apne gibi bruksizm ile birlikte görülen diğer bir uyku hastalığıdır.
Bunun dışında parasomniler (uyku ya da uykuya geçiş sırasında yapılan anormal hareket ve davranışlar), anksiyete,diğer psikiyatrik-nörolojik hastalıklar, depresyon veya psikolojik ilaç kullanma, alkol, sigara, kafein alımı da bu hastalık sık görülür.
Hastalığın tanısı için UYKU TESTİ yaptırılabilir ama zaten bu hastalar kendi durumlarını anlatır. Diş muayenesinde dişlerin üzeri düzleşmiştir, normal olması gereken girinti çıkıntı kaybolmuştur. Genellikle her sabah bu hastaların yüzü, çene eklemi, çene kasları ağırmaktadır. Hastalar yorgun kalkmakta ve neredeyse her yeri ağırmaktadır. Sırt, bel, bacaklar ve kollar ağırmakta ve her gün ağrı başka bir yerinde fazlalaşmaktadır.
Prof.Dr. Ahmet AKGÜL