KİRA ARTIŞLARI

DÜNYA KİRA ARTIŞLARI İLE MÜÇADELE EDİYOR

Oktay Önderer (linkedin)

Türkiye'de kira artışları dudak uçuklatırken dünyada da benzer bir sorun yaşanıyor. Türkiye'de bu soruna dair düzenlemeler yetersiz ancak kira artışlarının daha düşük olduğu şehirlerde radikal önlemler hayata geçiyor. İşte kiralık ev sorunu ile mücadele eden ülkelerin aldıkları güncel önlemler...

Kiralık konut sorunu tüm dünyada devam ederken pek çok ülke turistlere günlük kiralanan evlere sınırlama getirilmesi, birden fazla evi olanlara ek vergiler ve kira kontrolleri gibi uygulamalara başvurmak zorunda kalıyor.
Türkiye’de ise kiralık ev sorunu artarak sürerken kira fiyatlarına getirilen yüzde 25 artış sınırı fiili olarak deliniyor, ev sahipleri ile kiracılar mahkemelik oluyor. Ayrıca yeni kiralanacak evlere yönelik herhangi bir fiyat sınırı ya da düzenleme bulunmuyor.
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM)'a göre, Türkiye genelinde ortalama kiralık ev fiyatındaki yıllık artış oranı 2023 haziranda yüzde 121,1 seviyesinde bulunuyor.
Diğer taraftan Londra, Berlin, Paris, Madrid, Lisbon gibi Avrupa başkentlerinde kira fiyatları sert bir şekilde artarken ülkeler de buna yönelik çeşitli önlemler arıyor.
Sozcu.com.tr, kiralık konut sorunu ile mücadele eden ülkelerin aldıkları güncel önlemleri derledi.

PORTEKİZ
Portekiz’de son yıllarda emlak fiyatlarının büyük artış göstermesini ve Portekizlilerin tepkilerini dikkate alan sol hükümet, Altın Vize uygulamasını sonlandırarak, kırsal bölgeler hariç turistlere kiralanmak üzere kullanılan apartmanlar için yeni ruhsat vermeyi kesti.
Ülkede kiralık konut piyasasının serbestleştirilmesi, 500 bin dolarlık konut satışı karşılığında ‘altın vizelerin' verilmesi ve yabancılar için vergi tasarrufu sağlayan düzenlemeler nedeniyle ülkeye yabancı akını başlamıştı.
Öte yandan 2009 ve 2012 yılları arasında emlak piyasasının serbestleştirilmesi için yapılan düzenlemeler devletin piyasaya müdahale etmesine de engel oldu. Bu düzenlemelerle kira kontrolleri ve ömür boyu kiracılık gibi uygulamalar rafa kaldırılmıştı.
Ayrıca yabancıların uzaktan çalışmasına ve yalnızca yüzde 20'lik bir vergi ödemesine olanak tanıyan dijital göçebe vizesi ve turizm nedeniyle dairelerin kısa dönemli kiralamalara uygun hale getirilmesi de konut piyasasını alt üst etti.
Portekiz’de Lizbon gibi büyükşehirlerde kimi kiralık ev fiyatları asgari aylık ücret olan 886 Euro’yu geçti. Kiralık ve satılık konut piyasasının krize girmesi ve insanların barınacak ev bulamaması üzerine Portekiz hükümeti geri adım attı.
Hükümet Ekim 2012’den bu yana uyguladığı, ‘Altın Vize’ olarak adlandırılan emlak alımı ve yatırım yapan yabancılara oturma izni verilmesi uygulamasını kaldırdı. Hükümet ayrıca 185 bin düşük gelirli insanı destekleyen yeni bir kira sübvansiyonu getirdi

KANADA
Kuzey Amerika ülkesi Kanada’da da ciddi bir konut sorunu bulunuyor. Özellikle Toronto gibi büyük şehirlerde aylık kiralar ortalama 2 bin 500 Kanada doları (1836 ABD Doları) seviyesinde seyrediyor.
+

Yapılan Yorumlar