Rehberde, gözlemcilerin sandık başında partinin ve adayın temsilcisi olarak görev yaptığı, partinin seçim sonuçlarından haberdar olmasını sağlayan ilk kişi olduğu, bu nedenle gözlemcinin sandık kurulu oluşumundan, sandık torbasının ağzının mühürlenmesine kadar tüm işlemleri takip etmesinin önemli olduğu vurgulandı.
Rehberde, gözlemcinin sandık başında herhangi bir aksaklıkla karşılaşırsa mutlaka şikayet yöntemi ile başvuruda bulunması gerektiği ve bu şikayetin sonucunu sandık tutanak defterine işleterek, sandı kurulu kararının bir örneğini alması gerektiği anımsatılırken, gözlemcilerin sandık başına oy verme işlemi başlamadan bir buçuk saat önce gelmeleri gerektiği belirtildi.
Dehberde, ilçe seçim kurullarınca verilmiş belgesi olmayan hiçbir görevli ve sorumlunun, kendi sandığı dışında oy kullanamayacağı vurgulandı. Rehberde şu pusulaların geçerli sayılmayacağı anlatıldı:
- Arkasında sandık kurulu mührü olmayan.
- Sandık kurulunca düzenlenmiş biçim ve renkte olmayan.
- Üzerinde Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu filigranı bulunmayan
- Hiçbir yerine “evet” veya “tercih” mührü basılmamış olan.
- Birden fazla siyasi parti veya adaya ait alana “evet” veya “tercih” mührü basılmış olan.
- Başka siyasi parti veya adaya ait alana taşmış, “evet” veya “tercih” mührü bulunan.
- Bütünlüğü bozulacak şekilde yırtılmış veya koparılmış olan.
- Üzerine “evet” veya “tercih” mührü dışında veya “evet” veya “tercih” mührü yerine herhangi bir özel işaret, herhangi bir isim, imza kaşesi, mühür veya parmak izi basılmış olan.
- Üzerinde yer alan matbu yazıların ve şekillerin dışında yazılar veya harfler veya sayılar yazılmış veya şekiller çizilmiş olan.
- Sandığın bulunduğu seçim çevresinden başka bir seçim çevresi için düzenlenmiş olan.
‘Zamanlama önemli’
Rehberde, şikayet hakkının zamamında ve doğru kullanılması büyük önem taşıdığına da işaret edilirken, şöyle devam edildi: “Çünkü; oy pusulalarının ya da zarfların geçerli ya da geçersiz olduğuna ilişkin şikayetlerin sandık sonuç tutanağı düzenlenmeden önce sandık kuruluna yapılması zorunludur. Bu konuda sandık kuruluna şikayette bulunarak, tutanak defterine işlenmesi sağlanmadığı takdirde, geçerli-geçersiz zarf ve oy pusulası konusunda ilçe ve il seçim kurullarına yapılacak itirazlar, sandık başı şikayeti olmadığı gerekçesiyle reddedilecektir. Bu nedenle sandık kurulu üyelerimizin ve gözlemcilerimizin, tereddüt ettikleri her konuda sandık kuruluna şikayet dilekçesi vermelerinde yarar bulunmaktadır.”